Ψύχωση

Ψύχωση: Πραγματικότητα ή μύθος

Ψύχωση είναι …

• Μια αλλαγή στη σκέψη, στο συναίσθηµα και στη συµπεριφορά που συχνά προκαλεί έντονο άγχος και τροµάζει.
• Μια κατάσταση η οποία εµφανίζεται χωρίς ο ασθενής να έχει κάνει κάποιο λάθος.
• Μια κατάσταση σχετικά συχνή. Στη Βρετανία πάνω από 100.000 άνθρωποι κάθε χρόνο λαµβάνουν βοήθεια για ψύχωση. Περίπου 1 µε 2 άνθρωποι στους 100 έχουν την εµπειρία της ψύχωσης.
• Κάτι που αρχίζει συνήθως στο τέλος της εφηβείας ή στην αρχή της ενήλικης ζωής, συνήθως στην αρχή της δεκαετίας των είκοσι.

Τι είναι η ψύχωση

Οι περισσότεροι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους θα βιώσουν ένα πρόβλημα σχετικό με την ψυχική τους υγεία. Κατάθλιψη, άγχος και στρες µπορούν να συµβούν στον καθένα. Ένα άλλο πρόβλημα που πολλοί νέοι άνθρωποι ίσως αντιμετωπίσουν είναι η ΨΥΧΩΣΗ.

Τι είναι η “υπογραφή της υποτροπής”

Πριν τα συµπτώµατα της ψύχωσης, όπως π.χ. οι “φωνές”, η υποκλοπή της σκέψης, οι ψευδαισθήσεις κλπ επανεμφανιστούν, συχνά προηγούνται άλλα σημάδια ή συµπτώµατα. Αυτά είναι γνωστά ως ΠΡΩΙΜΑ ΠΡΟΕΙ∆ΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ. Περίπου κατά τον ίδιο τρόπο που ένας πονόλαιμος ή µια µπουκωµένη µύτη µπορεί να εµφανιστούν πριν από τη γρίπη, έτσι και η ψύχωση συχνά εµφανίζεται αφού πρώτα προηγηθούν διάφορα σημεία ή συµπτώµατα. Αυτά µπορεί να εµφανιστούν µερικές µέρες ή ακόμη και µερικές εβδομάδες πριν.

Παραμένοντας καλά: Προλαμβάνοντας την υποτροπή των ψυχωτικών συμπτωμάτων

Στο πρώτο µέρος εξετάζεται η πιθανότητα της επανεμφάνισης των ψυχωτικών συµπτωµάτων π.χ. µια υποτροπή, ακόμη και µετά από µία µακρά περίοδο ανάρρωσης. Δυστυχώς, η υποτροπή είναι πολύ συχνή στα πρώτα χρόνια µετά από το πρώτο επεισόδιο, µε ποσοστό 50% (1 στους 2) να υποτροπιάζουν µέσα σε 2 χρόνια. Προηγουμένως σ’ αυτό το φυλλάδιο αναφέρθηκε ότι οι πιθανότητες να έχεις µια ‘µεγάλη’ υποτροπή, η οποία µπορεί παραδείγματος χάριν να οδηγήσει σε νοσηλεία στο νοσοκομείο ή φροντίδα στο σπίτι, µπορούν να µειωθούν µε το να κάνεις κάποια πράγματα. Μερικά από αυτά βρίσκονται στην παρακάτω λίστα:

Ενισχύοντας την αυτοπεποίθηση μετά από ένα πρώτο επεισόδιο ψύχωσης

Τι βοηθάει;

• Το να συζητάς µε κάποιον που εµπιστεύεσαι, για το πως νιώθεις.
• ∆ώσε χρόνο στον εαυτό σου – συνήθως παίρνει λίγο καιρό να “ξανασταθείς στα πόδια σου” – µη βιάζεσαι.
• Βάλε στόχους στον εαυτό σου. Ξεκίνα µε µικρούς στόχους, όπως το να σηκωθείς απ’ το κρεβάτι ή το να πλυθείς και συνέχισε µε µεγαλύτερους, όπως το να βρεις µια δουλειά ή να επιστρέψεις στο πανεπιστήμιο.

Αυτοπεποίθηση

Πολλοί άνθρωποι, µετά από ένα πρώτο επεισόδιο ψύχωσης, χάνουν ένα µέρος ή και ολόκληρη την αυτοπεποίθησή τους. Σε µερικούς, για παράδειγμα, απουσιάζει το κίνητρο ή η ενέργεια να ασχοληθούν µε την επίτευξη των στόχων τους (δουλειά, εκπαίδευση, κοινωνική ζωή). άλλοι πάλι δυσκολεύονται να κοινωνικοποιηθούν και να συναναστραφούν µε άλλους. Είναι συνηθισμένο για µερικούς ανθρώπους να νιώθουν αβεβαιότητα για το µέλλον τους και φόβο ότι τα ψυχωτικά συµπτώµατα µπορεί να ξαναεμφανιστούν.

Ιδέες και πεποιθήσεις που προκαλούν ανησυχία

Μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν ιδέες και πεποιθήσεις µε τις οποίες δεν συµφωνούν όλοι. Παραδείγματος χάριν, µπορεί να νομίζουν πως υπάρχουν κάποια άτομα που προσπαθούν να τους κάνουν κακό ή να τους σκοτώσουν. Αυτό συχνά τους προκαλεί έντονη καταπόνηση και επηρεάζει τον τρόπο µε τον οποίο συµπεριφέρονται, π.χ. συχνά να θέλουν να µένουν κλεισμένοι µέσα. Άλλες φορές, ίσως κάποιοι πιστεύουν ότι έχουν υπεράνθρωπες δυνάμεις κάτι που µπορεί να τους κάνει να συµπεριφέρονται µε τρόπο που δεν τους χαρακτηρίζει.

Τι βοηθάει;

“Φωνές” – Ακουστικές ψευδαισθήσεις

Πολλοί άνθρωποι µπορεί να συνεχίσουν να ακούν “φωνές” που είναι συχνά, αλλά όχι πάντα, προσβλητικές και δηµιουργούν ανησυχία. Οι “φωνές” µπορεί κάποιες φορές να φαίνονται παντοδύναμες, µπορεί να διακόπτουν τις καθημερινές δραστηριότητες ή να προκαλούν έντονη καταπόνηση.

Τι βοηθάει

• Θυμήσου ότι αυτές οι φωνές δεν είναι αληθινές και ότι προέρχονται από το µυαλό σου.
• Μερικές φωνές συχνά µοιάζουν παντοδύναμες και µπορούν να φανούν απειλητικές. Στην πραγματικότητα δεν µπορούν να σου κάνουν κακό.

Αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τα ψυχωτικά συμπτώματα

Συχνά, το κλειδί µιας καλής ανάρρωσης µετά από ένα πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο βρίσκεται στο πώς βοηθάς τον εαυτό σου. Παρόλο που το να προλαμβάνεις την υποτροπή και το να ξεπερνάς άλλα προβλήματα (όπως είναι ο έλεγχος των ψυχωτικών συµπτωµάτων, η κατάθλιψη, το άγχος και η χαµηλή αυτοεκτίμηση) συχνά απαιτεί τη βοήθεια επαγγελματιών της ψυχικής υγείας, υπάρχουν πολλά πράγματα που µπορείς να κάνεις µόνος ή µόνη σου.

Η ιστορία του Βασίλη

Ο Βασίλης ήταν ένας εργάτης 21 ετών, που δούλευε σε ένα εργοστάσιο. Ζούσε µε την κοπέλα του και το σκύλο του σε ένα ενοικιαζόμενο διαµέρισµα µε δύο υπνοδωμάτια κι απολάμβανε µία καλή κοινωνική ζωή.