28 Απριλίου 2011

Αυτοπεποίθηση

Πολλοί άνθρωποι, µετά από ένα πρώτο επεισόδιο ψύχωσης, χάνουν ένα µέρος ή και ολόκληρη την αυτοπεποίθησή τους. Σε µερικούς, για παράδειγμα, απουσιάζει το κίνητρο ή η ενέργεια να ασχοληθούν µε την επίτευξη των στόχων τους (δουλειά, εκπαίδευση, κοινωνική ζωή). άλλοι πάλι δυσκολεύονται να κοινωνικοποιηθούν και να συναναστραφούν µε άλλους. Είναι συνηθισμένο για µερικούς ανθρώπους να νιώθουν αβεβαιότητα για το µέλλον τους και φόβο ότι τα ψυχωτικά συµπτώµατα µπορεί να ξαναεμφανιστούν.

Ιδέες και πεποιθήσεις που προκαλούν ανησυχία

Μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν ιδέες και πεποιθήσεις µε τις οποίες δεν συµφωνούν όλοι. Παραδείγματος χάριν, µπορεί να νομίζουν πως υπάρχουν κάποια άτομα που προσπαθούν να τους κάνουν κακό ή να τους σκοτώσουν. Αυτό συχνά τους προκαλεί έντονη καταπόνηση και επηρεάζει τον τρόπο µε τον οποίο συµπεριφέρονται, π.χ. συχνά να θέλουν να µένουν κλεισμένοι µέσα. Άλλες φορές, ίσως κάποιοι πιστεύουν ότι έχουν υπεράνθρωπες δυνάμεις κάτι που µπορεί να τους κάνει να συµπεριφέρονται µε τρόπο που δεν τους χαρακτηρίζει.

Τι βοηθάει;

“Φωνές” – Ακουστικές ψευδαισθήσεις

Πολλοί άνθρωποι µπορεί να συνεχίσουν να ακούν “φωνές” που είναι συχνά, αλλά όχι πάντα, προσβλητικές και δηµιουργούν ανησυχία. Οι “φωνές” µπορεί κάποιες φορές να φαίνονται παντοδύναμες, µπορεί να διακόπτουν τις καθημερινές δραστηριότητες ή να προκαλούν έντονη καταπόνηση.

Τι βοηθάει

• Θυμήσου ότι αυτές οι φωνές δεν είναι αληθινές και ότι προέρχονται από το µυαλό σου.
• Μερικές φωνές συχνά µοιάζουν παντοδύναμες και µπορούν να φανούν απειλητικές. Στην πραγματικότητα δεν µπορούν να σου κάνουν κακό.

Αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τα ψυχωτικά συμπτώματα

Συχνά, το κλειδί µιας καλής ανάρρωσης µετά από ένα πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο βρίσκεται στο πώς βοηθάς τον εαυτό σου. Παρόλο που το να προλαμβάνεις την υποτροπή και το να ξεπερνάς άλλα προβλήματα (όπως είναι ο έλεγχος των ψυχωτικών συµπτωµάτων, η κατάθλιψη, το άγχος και η χαµηλή αυτοεκτίμηση) συχνά απαιτεί τη βοήθεια επαγγελματιών της ψυχικής υγείας, υπάρχουν πολλά πράγματα που µπορείς να κάνεις µόνος ή µόνη σου.

Η ιστορία του Βασίλη

Ο Βασίλης ήταν ένας εργάτης 21 ετών, που δούλευε σε ένα εργοστάσιο. Ζούσε µε την κοπέλα του και το σκύλο του σε ένα ενοικιαζόμενο διαµέρισµα µε δύο υπνοδωμάτια κι απολάμβανε µία καλή κοινωνική ζωή.

Αναρρώνει πράγματι κανείς από την ψύχωση

• Ένα ποσοστό περίπου 20% (δηλαδή 1 στους 5) των ανθρώπων που έχουν βιώσει ψύχωση θα έχουν µόνο ένα επεισόδιο.
• Οι περισσότεροι άνθρωποι, το 60% (3 στους 5), θα έχουν περισσότερα από ένα επεισόδια, δηλαδή υποτροπιάζουν. Παρ’ όλα αυτά, στα µεσοδιαστήµατα µεταξύ των υποτροπών τους θα παραµένουν καλά και θα µπορούν να ζουν µία απολύτως φυσιολογική ζωή.

Αναρρώνοντας από την ψύχωση: Τι βοηθάει και τι όχι;

Τι βοηθάει;

• Το να παίρνεις τα αντιψυχωτικά φάρμακα σε τακτική βάση.
• Το να ζητάς έγκαιρα και γρήγορα βοήθεια.
• Το να µιλάς σε ανθρώπους που εµπιστεύεσαι για τις ανησυχίες και τα άγχη σου.
• Η υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους.
• Η κατανόηση και ο έλεγχος της αρρώστιας σου.
• Οι καλές συνθήκες διαβίωσης.
• Μια δουλειά ή µια δραστηριότητα που να τη χαίρεσαι και να την εκτιμάς.
• Η διατήρηση µιας καλής σωματικής υγείας, καλή διατροφή και άσκηση.

Αναρρώνοντας από την ψύχωση

Όταν µιλάµε για ανάρρωση, συνήθως δεν αναφερόμαστε µόνον σε µια, αλλά σε πολλές αλλαγές που θα νοιώσει κάποιος µετά από ένα ψυχωτικό επεισόδιο. Ανάρρωση µπορεί να σημαίνει υποχώρηση των συµπτωµάτων της ψύχωσης ή επιστροφή στις προηγούμενες δραστηριότητες, όπως η παρακολούθηση του πανεπιστημίου, η επιστροφή στη δουλειά, η έξοδος µε φίλους, κλπ.

Προλαμβάνοντας τη υποτροπή

• Πάρε την αντιψυχωτική σου αγωγή που σου έγραψε ο γιατρός σε τακτική βάση.
• Μάθε πώς να µειώνεις και να ελέγχεις το άγχος – ρώτησε τον θεραπευτή σου ή φτιάξε κι εσύ ένα προσωπικό σχέδιο.
• Αναζήτησε σχέσεις που να σε κάνουν να νιώθεις άνετα και χαρούμενος/-η.
• Να αποφεύγεις τη χρήση παράνομων ναρκωτικών, όπως κάνναβη (χασίς), έκσταση, LSD, κλπ. Η χρήση τους µπορεί να χειροτερέψει τα πράγματα.
• Να παραμένεις δραστήριος – φρόντισε να είναι η µέρα σου αποδοτική και µε νόημα.

Υποτροπή και ύφεση

Πολλοί επαγγελματίες της ψυχικής υγείας µιλάνε για ΥΦΕΣΗ και ΥΠΟΤΡΟΠΗ.

Η ΥΦΕΣΗ αναφέρεται στη σταδιακή εξαφάνιση των ψυχωτικών συµπτωµάτων, όπως είναι οι φωνές, οι παραληρητικές ιδέες κ.α. Μετά από ένα επεισόδιο ψύχωσης, η ύφεση µπορεί να επέλθει σε λίγες µέρες, µπορεί όμως και σε λίγους µήνες και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως από το πόσο µεγάλο χρονικό διάστημα το άτομο δεν ήταν καλά, από την προθυμία του ατόµου να πάρει φάρμακα, από το περιβάλλον του, κ.α.